Te zien van 10-4 t/m 1-5
De rode draad door expositie van Najendra “Nash” Caldera is de ‘plantain’, in het Nederlands bekend als de bakbanaan. Nash denkt na over de verschillende metaforen, culturele connecties en symbolische betekenissen van de plant. Een belangrijke is de parallel tussen het transporteren van de bakbanaan en de Afrikaanse diaspora, evenals de rol die de bakbanaan in het dagelijkse leven speelt. Nash incorporeert liedjes over de bakbanaan, volksverhalen, persoonlijke verbeeldingen en interpretaties, en natuurlijk de plant zelf.
Tijdens je bezoek aan de expo waan je je bij het binnenkomen direct in een andere wereld doordat je wordt verwelkomd met een soundscape die de sfeer van expo neerzet. Vervolgens zijn er uiteenlopende werken te bezichtigen, zoals diverse schilderijen, video’s en andere beeldende werken. Bekijk bijvoorbeeld kookvideo’s die inhaken op de trend van ASMR of verschillende beschilderde wandtapijten die de eigen visie van Nash uitbeelden.
Kom allemaal langs bij de expositie (plant-in)-different-soil en treed in de voetsporen van de ‘plantain’, met alle duistere, prachtige en soms gekke aspecten die bij deze reis horen. Laat je verrassen, inspireren en aan het denken zetten door Nash haar werk. De bakbananenplant plant zich voort via een rizoom, wat vandaag de dag in de filosofie ook bekend staat als concept voor samenhang en verbinding. Dus naast het feit dat er veel uiteenlopende verhalen over deze vrucht verteld kunnen worden, belichaamd het op deze manier ook een connectie tussen ons allen.
De bakbanaan a.k.a. plantain
De bakbanaan is een familielid van de banaan, hoewel iets minder welbekend dan deze vrucht. Veel mensen weten het verschil tussen beide niet eens. Misschien heeft dat te maken met dat je de bakbanaan moet bakken voordat deze het beste gegeten kan worden (vandaar de naam), en dus wat meer moeite vergt. Maar ondanks dat heeft de bakbanaan een erg rijke geschiedenis, waarbij je veel interessante parallellen kunt trekken, zoals bijvoorbeeld met de koloniale geschiedenis.
De bakbanaan heeft zijn origine in Azië en Oceanië, en is toen geïntroduceerd in Afrika om vervolgens nog weer later in Zuid-Amerika belanden. Van daaruit kwam de bakbanaan in het Caribisch gebied terecht, nu wereldwijd de hoofdzakelijke exporteur van bakbananen, en werd het onderdeel van veel traditionele gerechten die daar nog steeds bereid worden. Met de recente toename van de globalisering is de bakbanaan nu ook in de Westerse wereld overal te krijgen, maar toch lijkt de vrucht hier nog iets minder ingeburgerd.
Bakbanaan in cultuur
Misschien ken je het liedje “Mister Don’t Touch The Banana”? Dat is een Cubaans liedje, en die banaan waar ze het over hebben is eigenlijk ook een ‘plantain’. Daar worden voedseloffers aan de godheden gebracht en prachtig uitgestald op tafels. Dit is dus niet voor mensen bedoelt, maar ooit was er een man die niet bekend was met deze traditie en dacht even een lekker banaantje mee te pakken. De reactie daarop wordt mooi geïllustreerd in het liedje!
Tussen de reis die de ‘plantain’ heeft afgelegd en het slavernij verleden zijn opvallende vergelijkingen te trekken, iets wat Najendra opgemerkt heeft en besloot te verkennen bij ons in de residentie. Zij zet een aantal disciplines in om aan de hand van de bakbanaan deze geschiedenis en ook haar eigen achtergrond (Najendra komt uit Curaçao) te onderzoeken, maar ook andere invalshoeken, zoals de plek die de vrucht innam in culturele tradities of het seksualiseren van fruit zoals dat in de ‘mukbang’ of ASMR gebeurt.